การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์โดยใช้บทเรียนอิเล็กทรอนิกส์
เรื่อง ลายเส้นสวย  ด้วยเทคนิคการเรียนรู้โดยใช้
การคิดสร้างสรรค์เป็นฐาน (Creative-based Learning)
รายวิชาการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น Scratch 
สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1

        จากการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในรายวิชาการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น Scratch ของนักเรียน ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่า ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำกว่าเป้าหมายที่โรงเรียนกำหนดไว้ จากการวิเคราะห์สาเหตุที่มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำเนื่องจาก การจัดการเรียนการสอนยังขาดสื่อการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ นักเรียนขาดความสนใจในเนื้อหาที่เรียนและไม่มีความกระตือรือร้นในการเรียน นักเรียนเคยชินกับการรับความรู้จากครูเพียงอย่างเดียว ไม่รู้วิธีการแก้ปัญหา ขาดความคิดสร้างสรรค์ในการสร้างชิ้นงานและการนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน เมื่อเผชิญกับสถานการณ์ที่แตกต่างจากแบบเรียนจะไม่สามารถแก้ปัญหาได้

        จากปัญหาดังกล่าวครูผู้สอนจึงสนใจนำโปรแกรม Scratch ซึ่งเป็นโปรแกรมที่จะทำให้นักเรียนสามารถ คิดวิเคราะห์ คิดอย่างเป็นระบบ คิดเชิงตรรกะ และคิดสร้างสรรค์ในการแก้ปัญหาทางคอมพิวเตอร์ โดยใช้รูปแบบการสอนแบบการคิดสร้างสรรค์เป็นฐาน (Creativity–based Learning : CBL) ที่มุ่งเน้นให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ ด้วยตนเอง โดยมีครูผู้สอนอำนวยความสะดวกและให้คำแนะนำ ตลอดจนการตั้งคำถามให้สอดคล้องกับ จุดประสงค์การเรียนรู้ที่กำหนดไว้ เพื่อให้ผู้เรียนได้ค้นคว้าหาคำตอบด้วยตนเอง จากนั้นนำมาเสนอ สรุป และประเมินผลโดยเพื่อนร่วมห้อง รวมถึงครูผู้สอน  ตามเกณฑ์ที่กำหนดไว้ ทำให้ผู้เรียนสามารถถ่ายทอดความคิดได้อย่างเป็นขั้นตอนผ่านการปฏิบัติ การนำเสนอผลงานของตนเอง ทำให้สามารถนำข้อเสนอแนะมาปรับปรุงแก้ไข ผลงานของตนเองให้ดียิ่งขึ้น อีกทั้งยังได้รับประสบการณ์ เทคนิคการเขียนโปรแกรม ในการแลกเปลี่ยนผลงาน กับผู้อื่น ทำให้นำมาประยุกต์เข้ากับผลงานตัวเองได้ และได้ความรู้ที่เพิ่มมากยิ่งขึ้น

2. ขั้นการออกแบบ (Design) ข้าพเจ้าได้ดำเนินการออกแบบสื่อการเรียนรู้การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์โดยใช้บทเรียนอิเล็กทรอนิกส์ เรื่องลายเส้นสวย ด้วยเทคนิคการเรียนรู้โดยใช้การคิดสร้างสรรค์เป็นฐาน (Creative-based Learning) รายวิชาการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น Scratch สำหรับนักเรียนชั้น 1 ดังนี้

     2.1 ออกแบบหน้าจอบทเรียนอิเล็กทรอนิกส์ การติดต่อกับผู้ใช้งานและการเชื่อมโยงในแต่ละหน้า

     2.2 ออกแบบเนื้อหา บทเรียนอิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง ลายเส้นสวย

     2.3 ออกแบบแผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้เทคนิคการเรียนรู้โดยใช้การคิดสร้างสรรค์เป็นฐาน (Creative-based Learning)

    2.4 ออกแบบวิธีการวัดและประเมินผล โดยวัดและประเมินผลตามสภาพจริง

    2.5 ออกแบบแบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียน

3. ขั้นการพัฒนา (Development) ข้าพเจ้านำข้อมูลที่ได้จากขั้นตอนที่ 1 และ 2 มาดำเนินการ ดังนี้
    3.1 พัฒนาบทเรียนอิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง ลายเส้นสวย ด้วย Google Site ตามที่ได้ออกแบบไว้ในขั้นตอนที่ 2 ซึ่งประกอบด้วย ผลการเรียนรู้ จุดประสงค์การเรียนรู้ เนื้อหา ใบงาน/ใบกิจกรรม แบบทดสอบวัดผล การเรียน และแบบประเมินความพึงพอใจ
    3.2 จัดทำแผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้เทคนิคการเรียนรู้โดยใช้การคิดสร้างสรรค์เป็นฐาน (Creative-based Learning)
    3.3 แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
    3.4 แบบประเมินความพึงพอใจ

4. ขั้นการนำไปใช้ (Implementation)
    นำบทเรียนอิเล็กทรอนิกส์ เรื่องลายเส้นสวย ด้วยเทคนิคการเรียนรู้โดยใช้การคิดสร้างสรรค์เป็นฐาน (Creative-based Learning) รายวิชาการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น Scratch สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 แผนการจัดการเรียนรู้ไปใช้จัดการเรียนการสอนกับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา 1 โรงเรียนวัดทะเลน้อย (ลอยประชาคาร) ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2567  จำนวน 20 คน

5. ขั้นการประเมินผล (Evaluation)
    5.1 นักเรียนทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบปรนัย ชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือกซึ่งเป็นแบบทดสอบออนไลน์ในเว็บไซต์ www.krutip.in.th
    5.2 นักเรียนทำแบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนรู้ด้วยบทเรียนอิเล็กทรอนิกส์ เรื่องลายเส้นสวย ด้วยเทคนิคการเรียนรู้โดยใช้การคิดสร้างสรรค์เป็นฐาน (Creative-based Learning) รายวิชาการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น Scratch สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ในเว็บไซต์ www.krutip.in.th

เชิงปริมาณ

       - นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ร้อยละ 100 ได้รับการพัฒนาทักษะการคิดสร้างสรรค์ด้วยการสร้างชิ้นงานจากโปรแกรม Scratch
      - นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ร้อยละ 70 มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน รายวิชาวิทยาการคำนวณผ่านเกณฑ์การประเมินของสถานศึกษา

เชิงคุณภาพ

      - ความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนหลังเรียนด้วยบทเรียนออนไลน์ เรื่อง 'ลายเส้นสวย' ด้วยโปรแกรม Scratch เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ในรายวิชาการเขียนโปรแกรม Scratch อยู่ในระดับดีขึ้นไป
      - นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มีความพึงพอใจในการเรียนด้วยด้วยบทเรียนอิเล็กทรอนิกส์ เรื่องลายเส้นสวย ด้วยเทคนิคการเรียนรู้โดยใช้การคิดสร้างสรรค์เป็นฐาน (Creative-based Learning) รายวิชาการเขียนโปรแกรมเบื้องต้น Scratch สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 อยู่ในระดับ ดีขึ้นไป

      1. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ร้อยละ 100 ได้รับการพัฒนาทักษะการคิดสร้างสรรค์ด้วยการสร้างชิ้นงานจากโปรแกรม Scratch

      2. ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 หลังเรียนด้วยบทเรียนออนไลน์ เรื่อง 'ลายเส้นสวย' สูงกว่าก่อนเรียนเฉลี่ย 8.25 คิดเป็นร้อยละ 82.50 และเมื่อเปรียบเทียบระหว่างเกณฑ์กับคะแนนสอบของผู้เรียนหลังเรียน พบว่าคะแนนสอบของผู้เรียนหลังเรียนสูงกว่าเกณฑ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

     3. ความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนหลังเรียนด้วยบทเรียนอิเล็กทรอนิกส์ เรื่อง 'ลายเส้นสวย' ด้วยโปรแกรม Scratch นักเรียนมีความคิดสร้างสรรค์อยู่ในระดับ ดีมาก เฉลี่ย 3.23 คิดเป็นร้อยละ 80.63

     4. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 มึความพึงพอใจต่อการเรียนรู้ด้วยบทเรียนอิเล็กทอนิกส์ เรื่อง 'ลายเส้นสวย' ด้วยโปรแกรม Scratch อยู่ในระดับมากที่สุด เฉลี่ย 4.62 คิดเป็นร้อยละ 92.40